Uruchomiona przez Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych S.A. Platforma Blockchain pozwala na tworzenie nowych linii biznesowych oraz ich integrację z dotychczas istniejącymi liniami a także otwiera nowe możliwości współpracy dla wszystkich uczestników rynku. To bazująca między innymi na technologiach open source i usługach cloud computing inicjatywa wykraczająca daleko poza własne cele organizacji. Stanowi impuls, który może wpłynąć na rozwój całego rynku. Pierwszą uruchomioną na platformie usługą jest eVoting, który digitalizuje proces głosowania na walnych zgromadzeniach spółek – upraszcza go a zarazem aktywizuje inwestorów.
KDPW to instytucja odpowiedzialna za prowadzenie systemu rejestracji papierów wartościowych oraz systemu rozrachunku transakcji. Pełni rolę rynkowej infrastruktury, która nie tylko tworzy jego fundamenty, ale również wpływa na rozwój. Zrealizowany w okresie od lipca 2018 r. do września br. projekt był ukierunkowany na stworzenie potencjału rozwoju organizacji oraz całego rynku kapitałowego w erze FinTech oraz wykazanie go w ramach usługi eVoting.
„Celem projektu było opracowanie rozwiązania wspierającego głosowanie inwestorów na walnym zgromadzeniu za pośrednictwem elektronicznych systemów komunikacji. Wymagało to dostosowania obecnych procesów w taki sposób, żeby wszystkie usługi świadczone dla emitentów były realizowane w sposób cyfrowy. Podstawą dla usługi eVoting jest model Platformy Blockchain dla Rynku Kapitałowego, zdolnej do wspierania różnorodnych usług świadczonych przez jej uczestników” – mówi Rafał Wawrzyniak, Dyrektor Działu Eksploatacji Systemów Informatycznych, kierujący pracami Zespołu Projektowego ds. technologii rejestrów rozproszonych oraz eVoting.
Odbiorcami i beneficjentami usługi eVoting są przede wszystkim spółki, które mogą zaoferować akcjonariuszom nowe możliwości głosowania, ale także organy nadzoru - dzięki niezaprzeczalności procesu. Unikalna w skali światowej Platforma Blockchain skierowana jest natomiast do podmiotów świadczących usługi na rynku kapitałowym: banków, domów maklerskich oraz innych podmiotów, które mogą partycypować w tworzeniu wspólnej infrastruktury i są zainteresowane integrowaniem w jej ramach usług.
„Poza wizją biznesową, projekt miał za zadanie przygotować rynek kapitałowy do wyzwań, jakie niesie ze sobą technologia blockchain, w tym takich, które mogłyby się wiązać z eliminacją pośredników. Tym samym, w przyszłości coraz większą rolę mogą pełnić podmioty oferujące możliwość integrowania usług na rynku. KDPW tworząc Platformę Blockchain jako rozwiązanie sektorowe, staje się tym samym takim integratorem rynku. Projekt miał zatem na celu zbudowanie kompetencji i wiedzy w KDPW, weryfikację potencjału IT oraz obszarów biznesu, które mogą wymagać zmian” – dodaje Rafał Wawrzyniak.
Poligon kontekstowy
Technologia blockchain w wielu analizach przedstawiana jest jako zagrożenie dla rynku kapitałowego w jego obecnej formie. Dlatego podstawowym wyzwaniem, przed jakim stanął KDPW było zrozumienie samej technologii oraz procesów wymiany wartości, które zaczęły przyciągać wielu inwestorów odwracających się od rynku kapitałowego. Firma poszukiwała zarazem szans, jakie mogą powstać w związku z popularyzacją nowej technologii dla niej samej oraz uczestników rynku. W tym sensie na usługę eVoting można spojrzeć jako na poligon, który umożliwił firmie dokładne przeanalizowanie tych kwestii.
Budowa sieci blockchain i jej integracja z wewnętrznymi rozwiązaniami oznacza wzrost potencjału firmy i wpływa na jej strategię rozwojową. Realizacja projektu zapewniła wzrost kompetencji osób odpowiedzialnych za strategię oraz rozwój biznesu w zakresie technologii blockchain.
Dodatkowego kontekstu dla projektu dostarcza europejska Dyrektywa o Prawach Akcjonariuszy (SRD II), nad implementacją której trwają obecnie prace. Proces zdalnego głosowania ma wzorcowy charakter dla technologii rozproszonych. Stworzenie usługi pozwalającej na współdziałanie wielu podmiotów przy zapewnieniu bezpieczeństwa i zaufania oraz obniżonych kosztów obsługi walnego zgromadzenia, miało istotny wpływ na wybór eVoting jako pierwszego rozwiązania na Platformie Blockchain.
„Usługa obsługi walnego zgromadzenia z wykorzystaniem eVoting oceniana była w kontekście jej dostępności, uproszczenia procesu, bezpieczeństwa, niezaprzeczalności rejestrowanych zdarzeń i kosztów a także poziomu dostosowania do SRD II” – tłumaczy Rafał Wawrzyniak.
Źródła sukcesu i dodatkowe korzyści
Sukces projektu był możliwy dzięki bliskiej współpracy IT z biznesem oraz beneficjentami, którzy wzięli udział w warsztatach Design Thinking. Istotną rolę odegrało także iteracyjne podejście do projektu oraz realizacja Proof of Concept.
W obszarze technologii zdecydowano się na współpracę z zewnętrznym integratorem. Platforma została oparta na Hyperledger Fabric, otwartym frameworku prywatnej sieci blockchain, który zapewnia integralność i niezaprzeczalność danych. Wykorzystano technologię wirtualizacji VMWare, konteneryzację Docker oraz dystrybucje Linuxa – CentOS. Uwierzytelnianie odbywa się w chmurze Microsoft Azure. Co ciekawe, platforma może być uruchamiana tradycyjnie (on premise) oraz z wykorzystaniem chmury obliczeniowej.
„Wybory technologiczne miały konkretny wpływ na biznes. Model konteneryzacji umożliwia nam adopcję lekkich rozwiązań aplikacyjnych a w konsekwencji skrócenie czasu wprowadzania nowych usług na rynek. Z kolei adopcja chmury obliczeniowej w zakresie uwierzytelniania uprawnionych do głosowania oznacza obniżenie kosztów zarządzania tożsamością i wpływa na systemy dostępowe KDPW” – podsumowuje Rafał Wawrzyniak.
Wnioski i zdobyte doświadczenia: na co warto zwrócić uwagę?
