Technologia tworzy dodatkową przestrzeń dla budowania relacji

Sześciu na dziesięciu Polaków uważa, że cyfryzacja pomaga osiągnąć równowagę między pracą a życiem prywatnym. O tym, jak technologie mogą zmienić nasze relacje społeczne, rozmawiamy z Martą Pokutycką-Mądralą, dyrektor komunikacji korporacyjnej Nationale-Nederlanden.

Czy zmiany w organizacji pracy, jakie wymusiła pandemia, okażą się trwałe?

To wszystko, co wydarzyło się w zakresie digitalizacji pracy, zostanie z nami na długo. Nie tylko dlatego, że przekonaliśmy się, że praca zdalna jest w ogóle możliwa, ale – jak się okazało – jest efektywna i to w zakresie nie tylko prostych procesów biurowych, ale także w sprzedaży. Równocześnie widzimy jej wady i braki, dotykające chociażby integracji i motywacji zespołu, kreatywności czy pewnych rytuałów związanych z metodykami pracy zwinnej. Narzędzia do pracy zdalnej nie rozwiązują tych problemów i z tego powodu w wyniku pandemii zmieni się także przestrzeń, w jakiej pracujemy. Biura staną się miejscem spotkań i integracji zespołu. To wszystko sprawia, że wiele organizacji, nasza także, zastanawia się nad wprowadzeniem modelu hybrydowego.

Jak miałby on wyglądać w waszym przypadku? Jaka część załogi wróci do biura?

Przygotowaliśmy trzy scenariusze uzależnione od dalszego przebiegu pandemii. Zakładają one, że w biurze będzie 25, 50 lub 75% liczby zatrudnionych. Teraz jesteśmy na pierwszym poziomie: 25% zespołu pracuje w biurze, ale w podziale na dwie grupy, które nie powinny się mieszać.

Czy biuro też się zmienia?

Już jesteśmy trochę inaczej zorganizowani, bo nałożyły się na siebie dwa wątki. Jeden to przejście na metodyki zwinne i rozplanowanie pomieszczeń, które sprzyja pracy w elastycznych zespołach. Drugi wynika z bezpieczeństwa, konieczności dostosowania przestrzeni do wymagań sanitarnych: aby odpowiednio rozmieścić ludzi, wprowadziliśmy system hot desków. W nieco odleglejszej przyszłości myślimy o biurze pełniącym zupełnie inne funkcje niż dotychczas, które będzie ułatwiać pracę zespołową, wspomagać ich integrację, kreatywność i motywację, a w mniejszym stopniu będzie nastawione na pracę indywidualną. To projekt, który właśnie rozpoczynamy.

Wiele firm planuje model pracy hybrydowej. Więcej ludzi będzie pracować stale lub w pewnym wymiarze czasu z domu. Jak w związku z tym zmieni się życie rodziny?

Przeprowadziliśmy badanie, które miało pokazać możliwe scenariusze zmian. Wnioski zawarliśmy w raporcie Rodzina przyszłości. Obserwujemy stałą digitalizację życia rodziny, a lockdown pokazał, że technologie mogą pomóc w zacieśnieniu relacji. Do tej pory pojawiały się obawy, że technologia oddala nas od siebie, a okazuje się, że może być odwrotnie. Inne wyraźne, także uwypuklone przez pandemię zjawisko to łączenie i przenikanie się ról społecznych, zwłaszcza rodzica – organizatora życia w rodzinie, nauczyciela dla dzieci, zdalnego pracownika. Co ciekawe, sześciu na dziesięciu Polaków uważa, że dzięki cyfryzacji łatwiej łączyć życie prywatne z pracą. Możemy pracować z dowolnego miejsca, bardziej projektowo, lepiej zarządzać zadaniami i w ciągu dnia znaleźć czas dla rodziny.

Technologia na pewno zwiększa liczbę interakcji między ludźmi, ale czy nie prowadzi do ich spłycenia?

Zarówno nasz raport, jak i opinie socjologów wskazują, że technologia tworzy dodatkową przestrzeń do komunikacji. Na przykład związki, które w ciągu dnia, w trakcie pracy komunikują się poprzez rozmaite aplikacje, znacznie częściej i intensywniej rozmawiają w realu. W trakcie lockdownu można było zaobserwować, że technologie zbliżyły do siebie pokolenia. Dzieci uczyły dziadków korzystania z komunikatorów, dziadkowie dzięki nim utrzymywali kontakt z wnukami. Ale lockdown uświadomił nam też, jak ważna dla naszych relacji społecznych jest równowaga między korzystaniem z technologii a prawdziwym kontaktem fizycznym. Pandemia tę równowagę zaburzyła i wszyscy to odczuliśmy. Wierzę, że te doświadczenia skłonią nas do mądrzejszego korzystania z technologii.

Jak obecnie technologie i analityka mogą pomóc w planowaniu i zabezpieczeniu przyszłości rodziny – finansowej i zdrowotnej?

Znaleźliśmy się w momencie, kiedy technologia rozpoczyna rewolucję w ochronie zdrowia. Nasz raport pokazuje, że Polacy są otwarci na korzystanie z opasek zbierających dane o aktywności fizycznej i podstawowych parametrach zdrowotnych. Nie tylko chcą monitorować w ten sposób swoje zdrowie, ale także zgodziliby się na przekazanie części danych o swoim zdrowiu czy stylu życia po to, by algorytmy wskazały odpowiednie działania profilaktyczne, przypomniały o wizytach kontrolnych, konieczności wykonania badań czy szczepień. Obserwujemy dynamiczny rozwój telemedycyny. Lockdown uświadomił nam, że w wielu przypadkach e-wizyta daje wartościową poradę lekarską. Czeka nas rozwój aplikacji i urządzeń, które pozwolą we własnym zakresie wykonać proste badanie i skonsultować wyniki zdalnie z lekarzem.

Internet i media społecznościowe miały łączyć ludzi, a coraz częściej ich dzielą. Tworzą „bańki informacyjne”, wewnątrz których ludzie o podobnych zapatrywaniach wzmacniają swoje poglądy i zamykają się na inne. Co zrobić, żeby technologie łączyły, a nie dzieliły ludzi?

Mądre korzystanie z technologii wymaga edukacji od najmłodszych lat. Ona określa nie tylko to, jak traktujemy informacje dzisiaj, ale także jak w nieodległej przyszłości będą działały algorytmy sztucznej inteligencji, które będą dla nas te informacje filtrować. Edukacja, budowanie świadomości, walka z hejtem w internecie mają kluczowe znaczenie. Wierzę, że w tym kontekście tę nową rzeczywistość kreujemy wszyscy – zarówno każdy z nas indywidualnie, jak i osoby publiczne czy marki poprzez swoją komunikację w sieci. Wciąż jeszcze jako społeczeństwo musimy uczyć się dialogu, szacunku do drugiej strony. Tego nie wpoją nam ani technologie, ani algorytmy. Czas, aby w cyfrowym świecie zadbać o tę cząstkę ludzką – empatię i chęć zrozumienia innych.